Kategoria: Bez kategorii

Jest spora ilość osób, które są fanami posiadania kominka w swoim domu. Służy on nie tylko do ogrzewania konkretnych pomieszczeń — czasami ogrzewa nawet całe mieszkanie. Kominek pozwala na stworzenie przytulnego klimatu oraz na doświadczenie przyjemnego dla oka widoku palącego się drewna. Ogrzewanie jedynie kominkiem najczęściej stosuje się w małych domach letniskowych — ponieważ ogrzewanie tylko takim sposobem większego domu mogłoby być uciążliwe. Kominek jednak jest świetnym wsparciem głównego systemu ogrzewania. Dzięki temu w zimniejsze miesiące można wygenerować dodatkowe ciepło. Jedyną wadą użytkowania kominka jest występujący pył i sadza w powietrzu oraz problem z rozprowadzeniem ciepła w pomieszczeniach. Jak planując budowę kominka zaradzić tego typu problemom?

Rekuperacja — czyste powietrze w domu

Podczas użytkowania kominków naturalne jest to, że w powietrzu mogą się pojawić zanieczyszczenia — sadza czy popiół. Trafiają nie tylko do naszych domów, lecz — przede wszystkim — do atmosfery. Aby zmniejszyć produkcję tych szkodliwych pyłów, należy palić w kominku drewnem odpowiedniej jakości i suchym. Oczywiście nie pali się drewnianymi odpadami po meblach czy paletach — jest to kategorycznie zabronione. Co jeszcze można zrobić, aby w naszych domach nie krążyły niepotrzebne zanieczyszczenia? Warto zdecydować się na zastosowanie rekuperacji. Co to dokładnie jest i jak działa?

Rekuperacja to metoda oczyszczania powietrza w pomieszczeniach przy równoczesnym odzyskiwaniu ciepła. Dzięki zastosowaniu rekuperatora możliwe jest osiągnięcie wysokiej jakości powietrza, które będzie zdrowe dla naszego organizmu. To rozwiązanie nie tylko pozwala na pozbycie się pyłów i zanieczyszczeń o dużych frakcjach, lecz również zmniejsza stężenie dwutlenku węgla oraz wilgoci. Rekuperator posiada wbudowane filtry, które oczyszczają powietrze wlatujące do domu, pozbawiając go pyłów, szkodliwych aerozoli czy nawet bakterii. Pozwala to na oddychanie pełną piersią oraz zapobiega powstawaniu pleśni czy grzybów, które szczególnie są groźne dla astmatyków czy osób mających problemy z oddychaniem.

Zasada działania rekuperatora oraz jego rodzaje

A jak dokładnie działa rekuperator? Jest to układ wyciągów i nawiewów, które z jednej strony pobierają ogrzane, ale zanieczyszczone powietrze z wnętrza budynku, a z drugiej strony wciągają czyste i przefiltrowane, lecz zimne powietrze z zewnątrz. Zastosowanie mechanizmu wymiany ciepła pomiędzy tymi dwoma strumieniami powietrza pozwala na zachowanie odpowiedniej temperatury w domu. Wymiennik ciepła zbudowany jest zazwyczaj z metalowych płytek, którymi krzyżowo przepływają oba strumienie powietrza. Z tego powodu nazywa się go wymiennikiem krzyżowym. Jest to tanie i proste rozwiązanie, jednak jego wydajność wynosi od 50 do 70%. Dodatkowo, urządzenie kiepsko znosi ujemne temperatury — już poniżej -2°C, może pojawiać się oszronienie instalacji, co znacznie utrudnia jego pracę.

Istnieją również inne typy wymienników ciepła do zastosowania w rekuperatorach. Wymiennik obrotowy posiada wyższy poziom wydajności niż ten krzyżowy (70-85%), natomiast czasem bywa nieszczelny i powietrze zużyte miesza się ze świeżym. Wadę tę rekompensuje brak możliwości oszronienia układu w niskich temperaturach — chroni przed tym specjalna budowa rekuperatora. Jak sama nazwa wskazuje, głównym elementem jest obracający się, metalowy wirnik, który raz wypuszcza świeże powietrze, a raz przekazuje ciepło, usuwając to zużyte. Kolejnym rodzajem jest wymiennik przeciwprądowy. Również zbudowany jest z płytek metalowych, jednakże są one ustawione do siebie równolegle, co znacznie zwiększa wydajność takiego układu. Dochodzi ona nawet do 95%, co w porównaniu z krzyżowym wymiennikiem ciepła, jest bardzo dobrym wynikiem.

Ciekawe rozwiązanie oferuje wymiennik entalpiczny. Jest zbudowany podobnie jak przeciwprądowy, z tą różnicą, że oprócz odzyskiwania ciepła, potrafi zwrócić odpowiednią ilość wilgoci. Dzieje się to przy pomocy specjalnych membran, które wyrównują poziom zawartości wody. W zimowej porze szczególnie odczuwa się nadmierną suchość powietrza, co powoduje często podrażnienia skóry i oczu, oraz często niekorzystnie wpływa na układ oddechowy, wywołując suchość gardła czy kaszel i chrypę. Montaż rekuperatora z taką funkcją może pomóc uniknąć nieprzyjemnych objawów suchego powietrza. Niestety, takie rozwiązanie jest znacznie droższe od innych, prostszych wymienników ciepła.

Wspólna praca kominka i rekuperatora

Problem czystości powietrza jest jak najbardziej do rozwiązania, ale czy rekuperator może pomóc w rozprowadzaniu ogrzanego powietrza w całym domu? W przypadku, gdy kominek jest tylko dodatkowym źródłem ogrzewania, można jak najbardziej opierać się na pracy rekuperatora, z tym że powinno się wyposażyć kominek w dodatkowy wentylator, zapewniający dopływ świeżego powietrza. Dzięki temu poprawia się proces spalania w kominku, a przy pomocy rekuperatora powietrze jest sprawnie rozprowadzane po całym domu.

W przypadku ogrzewania budynku wyłącznie kominkiem powinno się zdecydować na osobno pracujący układ wentylacji oraz system dystrybucji gorącego powietrza. Dzięki temu nie naraża się rekuperatora na uszkodzenie, natomiast oba układy mają szansę działać poprawnie i wydajnie.

Jak widać, szeroki wybór rekuperatorów ułatwia wybór tego właściwego. Więc jeżeli już zapadła decyzja o budowie kominka, warto rozpatrzyć instalację takiego rozwiązania w naszym domu. Montaż rekuperatorów jest wręcz zalecany w domach, w których znajdują się kominki. Można wtedy bez obaw cieszyć się z ciepła i blasku, jaki daje płomień oraz równocześnie nie myśleć o ewentualnym pyle czy zanieczyszczeniach związanych ze spalaniem drewna. Taki system pozwala na maksymalne wykorzystanie ciepła i równoczesne zadbanie o jakość wdychanego powietrza. Oczywiście należy dołożyć starań, aby palone drewno nie przyczyniało się do wzmożonej produkcji pyłów i szkodliwych gazów. Wszystko dla zdrowia naszego i naszych sąsiadów.

Mało jest osób, które nie marzyłyby, żeby w zimowe dni rozsiąść się w fotelu z kubkiem herbaty, przykryć kocem i godzinami wpatrywać w blask żarzącego się drewna. Wielu domowników nie realizuje tych marzeń. Boją się, że niesie to ze sobą duże koszta, jest trudne w realizacji lub niemożliwe z uwagi na charakter budynku. Wszystko da się zrobić… A przynajmniej większość rzeczy. Trzeba tylko chcieć. Dokładnie tak jest w przypadku kominków. Na początek słów kilka o tym, kiedy, jak, gdzie i po co je zamontować.

Kiedy najlepiej zdecydować się na montaż kominka?

Najczęściej pojawiające się pytania: czy kominek można zamontować w już usytuowanym domu, czy wyłącznie po uwzględnieniu go w projekcie budynku? Wszystko ma dwie strony medalu. Oczywiście, że można wmontować kominek do pobudowanego już domu, lecz trzeba się liczyć z tym, że będzie to kosztowne. Często wymaga się przebudowania pomieszczeń oraz stworzenia szybu kominowego. Możliwość w każdym razie jest.

Taniej, szybciej i wygodniej jest uwzględnić kominek na etapie projektowania budynku. Wówczas nie będzie trzeba modyfikować pomieszczeń, a co więcej, taki kominek będzie można usytuować w dowolnym miejscu. To ważne, jeżeli zależy nam, by pełnił on nie tylko funkcję estetyczną, ale też praktyczną — czyli na przykład służył jako dodatkowe ogrzewanie. Ten temat też warto nieco rozwinąć.

Od czego zależy umiejscowienie kominka?

Kominek może mieć kilka zastosowań. Jak już zostało wspomniane, może służyć głównie celom estetycznym, ale może też być przydatny np. jako awaryjne źródło ogrzewania i uzupełnienie pomp ciepła. Jeśli zostanie uwzględniony w projekcie całego domu, wówczas będzie można rozprowadzić ciepło z kominka do kilku pomieszczeń. Nie będzie to w pełni niezależne źródło ogrzewania, natomiast pozwoli znacznie zaoszczędzić na rachunkach. W krytycznych momentach (awarii urządzeń grzewczych) może też zapewnić optymalny komfort termiczny. Taki kominek montowany jest zazwyczaj w centralnej części domu. Zdarzają się sytuacje, w których urządzenie stanowi jedyne źródło ogrzewania, jednak wówczas niezbędne jest jego połączenie z instalacją grzewczą (np. systemem DGP).

Natomiast jeżeli kominek ma być jedynie dekoracją, to może być zamontowany praktycznie w każdym pomieszczeniu, które spełnia warunki techniczne. Będzie on ogrzewał tylko jeden pokój, lecz mimo to z pewnością zyska w oczach domowników. Pod takim piecem nie powinny znajdować się żadne przyłącza, instalacje elektryczne ani grzewcze. Trzeba też zabezpieczyć podłogę obok kominka oraz jego obudowę (np. płytkami ceramicznymi lub kamiennymi). Ważny jest dobór odpowiedniego typu kominka i jego podłączenie. Najlepiej nie próbować robić tego samemu tylko skorzystać z pomocy specjalistów.

Czy kominek w domu jest niebezpieczny?

Każda instalacja wiąże się z pewnym ryzykiem. Tak jest też w przypadku kominków. Należy jednak mieć na uwadze, że jeśli zostaną one właściwie zamontowane i będą użytkowane zgodnie z jego przeznaczeniem, według instrukcji, to o zagrożenia nie trzeba się martwić. Aby jednak przybliżyć znaczenie słowa „niebezpieczny” w odniesieniu do kominka, warto podać przykłady i wyjaśnienia nieodpowiedzialnych sytuacji, które doprowadziły do tragedii:

• wybór taniej, niesprawdzonej firmy do montażu kominka – często instalacje tworzy się samodzielnie lub z pomocą niedoświadczonych osób. Może to doprowadzić do sytuacji, w której obudowa kominka będzie nieszczelna, wentylacja będzie działać nieprawidłowo, a samo urządzenie nie zostanie właściwie zabezpieczone. Lepszym wyborem jest dopłacić i wybrać profesjonalistów, którzy wyjaśnią zasady działania kominków.
• brak regularnych przeglądów – trzeba liczyć się z tym, że kominek jest inwestycją wymagającą regularnej kontroli. Wystarczy przeprowadzać ją raz w roku. Profesjonalista sprawdzi szczelność instalacji, w tym zarówno obudowy, jak i samego komina. Dobrą decyzją jest też wymiana uszczelnienia drzwi i szyby kominka przed sezonem grzewczym.
• stosowanie nieodpowiedniego opału – do palenia w kominku najlepiej używać suchego, twardego drewna, które da najwięcej ciepła i nie pozostawi po spaleniu dużo popiołu. Jednorazowo powinno zapełniać się nie więcej niż ⅓ pojemności komory spalania. Należy pamiętać, żeby regularnie usuwać popiół.

Jest to zaledwie kilka zasad związanych z bezpieczeństwem podczas korzystania z kominków. W przyszłości szerzej rozwiniemy ten temat, aby umocnić użytkowników w przekonaniu, że tego typu instalacja może być bezpieczna i każdy mógłby sobie na nią pozwolić. Warto jednak pamiętać, aby dobrze zastanowić się, jaką funkcję ma pełnić urządzenie, aby wykorzystać je najefektywniej.

Odpowiednie ogrzewanie domu to dla inwestorów jeden z priorytetów podczas projektowania i budowy domu. Już na początkowych etapach należy wybrać technologię grzewczą oraz sposób dystrybucji ciepła za pomocą centralnego ogrzewania. Wśród rozważanych opcji często pojawia się ogrzewanie kominkowe. To wydajne oraz – co ważne dla inwestorów – tanie źródło ciepła i wspaniała ozdoba salonu, jednak czy jest odpowiedni do zastosowania jako jedyne lub główne źródło ciepła? To ryzykowny, jednak możliwy do realizacji pomysł.

Kominek jako główne źródło ciepła

Choć korzystanie z kominka jako głównego źródła ciepła może wydawać się ciekawym pomysłem, w rzeczywistości jest to najmniej korzystne rozwiązanie o wysokim stopniu ryzyka. Zgodnie z prawem sam kominek nie może być jedynym źródłem ciepła, o ile nie został połączony z instalacją grzewczą. Najpopularniejszą technologią w tym celu jest system dystrybucji gorącego powietrza (DGP), bazujący na pracy elektrycznej turbiny. Inną opcją jest ogrzewanie kominkowe z płaszczem wodnym, czyli połączenie paleniska z układem centralnego ogrzewania. Woda ogrzewana jest na podobnych zasadach, co w przypadku tradycyjnych pieców olejowych lub gazowych. Najbardziej nowoczesną technologię umożliwia połączenie ogrzewania kominkowego z systemem wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Rekuperator pozwala na maksymalne wykorzystanie wyprodukowanego ciepła. Konieczne jest jednak umiejętne połączenie pracy rekuperatora z ogrzewaniem kominkowym, by uniknąć przegrzania budynku. Ogrzewanie kominkowe może być skuteczne pod warunkiem, że zostanie zainstalowane w niedużym budynku. Kominek powinien być wówczas zlokalizowany w centralnej części budynku.

Kominek jako dodatkowe źródło ciepła

Opieranie się wyłącznie na kominku przy ogrzewaniu wnętrza całego budynku nie jest jednak wygodnym rozwiązaniem. Konieczne byłoby stałe uzupełnianie opału, a także jego prawidłowe przechowywanie. Pomieszczenie, w którym znajdowałby się kominek, szybko stałoby się zabrudzone, a poziom pyłu w powietrzu przekroczyłby dopuszczalne normy bezpieczeństwa. Jako podstawowe źródło ogrzewania warto więc wybrać bardziej wydajny i wygodny w użytkowaniu sposób, jak na przykład piec na pellet lub kocioł gazowy. Ogrzewanie kominkowe można wówczas traktować jako pomocnicze źródło ciepła w przejściowych porach roku – przed sezonem grzewczym i po jego zakończeniu. Można przy jego pomocy także dogrzać budynek podczas największych mrozów, wspomagając tym samym pracę podstawowego systemu grzewczego, używać okazjonalnie – do ogrzania salonu podczas chłodnych wieczorów oraz dla stworzenia przyjemnego nastroju we wnętrzu. Kominek jako dodatkowe źródło ciepła to doskonały sposób na oszczędność – to jeden z najtańszych sposobów na ogrzanie domu, z którego można korzystać nawet poza sezonem grzewczym.

Choć kminek może stanowić podstawę instalacji grzewczej, najlepiej sprawdzi się jako dodatkowe lub awaryjne źródło ciepła. Korzystanie z niego jako głównego źródła ogrzewania dla całego budynku będzie wiązało się z szeregiem niedogodności. Użytkowanie kominka jako pomocniczego źródła ciepła pozwoli na zaoszczędzenie kosztów gazu, oleju lub paliw stałych, wykorzystywanych w kotłowni, na których lepiej oprzeć instalację centralnego ogrzewania. Ponadto żywy ogień w palenisku stworzy wyjątkową atmosferę w pomieszczeniu, stając się oryginalną ozdobą wnętrza.

W związku ze zmianami klimatycznymi ekologia staje się bardzo ważnym wyznacznikiem podczas wyboru urządzenia grzewczego do domu. Piece węglowe są coraz chętniej zastępowane bardziej przyjaznymi dla środowiska naturalnego alternatywami – zarówno kotłami gazowymi, pompami ciepła, jak i ekologicznymi piecami na paliwa stałe. Wśród ostatnich największym zainteresowaniem cieszą się kotły na pellet. Paliwo pozyskiwane jest w procesie sprasowania odpadów drzewnych w postaci trocin i wiórów. W jego wyniku powstaje granulat, którego spalanie wytwarza niewielką emisję substancji smolistych oraz innych zanieczyszczeń do środowiska.

Jak działa automatyczny piec na pellet?

Inwestorzy mają do wyboru zarówno piece jednofunkcyjne, zasilające jedynie instalację centralnego ogrzewania, jak i wielofunkcyjne, odpowiedzialne także za podgrzewanie ciepłej wody użytkowej. Dodatkowej funkcjonalności dodają podajniki – na stałe złączone z piecem lub zewnętrzne. Są one najpopularniejszym i najrozsądniejszym wyborem wśród kotłów pelletowych. Gwarantują one odpowiednie spalanie paliwa oraz wysoką wydajność pracy. Automatyczne kotły na pellet dodatkowo nie wymagają wiele uwagi od właściciela. Specjalne sterowniki odpowiadają za to, by dokładać biomasę ze zbiornika do pieca na podstawie aktualnej temperatury w komorze spalania, utrzymując ją na poziomie ustalonym przez użytkownika w systemie. Za podtrzymanie ognia w komorze spalania odpowiada wentylator nadmuchowy. Po osiągnięciu pożądanej temperatury wody podajnik paliwa zostaje wyłączony. Jego ponowne uruchomienie następuje, gdy temperatura wody spadnie. Po wypaleniu całego pelletu wentylator nadmuchowy oczyszcza ruszt oraz palnik z popiołu, wydmuchując go do popielnika.

Piec na pellet – zalety i wady

Kotły na pellet to coraz częściej wybierane piece na biomasę i paliwo stałe. To wydajne, wygodne w użyciu i przyjazne środowisku rozwiązanie wykorzystuje paliwo odnawialne, powstałe z odpadów drzewnych. Urządzenia te charakteryzują się niską emisją substancji smolistych i zanieczyszczeń, a w wyniku spalania powstaje zdecydowanie mniej popiołu, niż w przypadku kotłów na węgiel lub ekogroszek (mniej niż 0.5%). Piece pelletowe są łatwe w instalacji i obsłudze. Automatyzacja procesu spalania sprawia, że urządzenie wymaga niewielkiej uwagi użytkownika – należy jedynie raz na kilka dni uzupełnić paliwo w zbiorniku i wyczyścić popielnik. Jak każde rozwiązanie, także piec na pellet posiada swoje wady. Ze względu na to, że jest to kocioł na paliwo stałe, konieczne jest wygospodarowanie przestrzeni na kotłownię, a także przechowywanie opału. Obecnie jednak na rynku można znaleźć urządzenia kompaktowe, które zmieszczą się nawet w małych kotłowniach/ Podobnie jak pozostałe urządzenia tego typu, także kociołpelletowy wymaga regularnego czyszczenia. Nie jest ono jednak tak uciążliwe, jak w przypadku urządzeń opalanych węglem lub ekogroszkiem. Także ceny kotłów tego typu są nieco wyższe od innych rodzajów. Instalacja tego rodzaju urządzenia jest więc odpowiednia dla osób, którym zależy na niskich kosztach ogrzewania, ekologii oraz łatwej obsłudze urządzenia.

Kotły pelletowe, jako urządzenia ekologiczne, zasilane paliwem odnawialnym, bardzo często objęte są różnymi formami wsparcia finansowego. Jedną z możliwości otrzymania dofinansowania na zakup nowego pieca jest zgłoszenie się do programu rządowego „Czyste Powietrze” dla inwestorów oraz właścicieli budynków jednorodzinnych. Umożliwia on wymianę urządzenia starszej generacji lub wyposażenie nowopowstałego domu w przyjazną środowisku alternatywę dla kotła na węgiel, lub ekogroszek. W ramach programu można otrzymać dotację w wysokości od 30 do nawet 90% kosztów inwestycji – w zależności od dochodu przypadającego na osobę w gospodarstwie domowym.